Pareto analizi, değişik sayıdaki önemli nedenleri daha az önemde olan nedenlerden ayırmak için kullanılan bir yöntemdir.Bu analiz ilk kez XIX. Yüzyılda yaşayan bir italyan ekonomist olan Pareto tarafından uygulanmıştır. Çalışma hayatında bir çok problemle karşılaşılır. Problemlerin nedenleri genellikle pareto prensibine uygundur. Pareto prensibi; problemlerin büyük bir kısmının genellikle birbiri ile bağlantılı az sayıdaki ancak baskın (dominant) nedenden kaynaklandığını ifade eder. "80/20 kuralı" olarak da adlandırılan bu kalite aracı, "problemin %80’lik kısmını%20’lik aktivitenin neden olması ve bu önemli %20’lik payın üzerinde yoğunlaşılması" anlamına gelmektedir. Pareto analizinde olaylar sıklık, zaman ve önem sırasına göre grafik üzerinde sıralanır. Bu şekilde oluşturulan tablonun en belirgin özelliği, sıralamayı göstermesidir. Olayların sıklık sırasına göre sıralanması, hangi sorunun daha önce ele alınması gerektiği hususunda konu üzerinde çalışanlara yardımcı olur. Yüzde onluk bir öneme ve önceliğe sahip bir probleme zamanın yüzde sekseninin ayrılması rasyonel olmayacaktır. Sorunların önem ve öncelik sırasına göre çözülmesi daha rasyonel bir davranış olup, pareto analizi bize bu imkanı verecektir. Pareto analizinde hatalar, probleme olan katkilarının derecesine göre sıralanır. Bu sıralama kümülatif frekans dağılımına göre, çubuk diyagramları seklinde olur. Bu analiz sayesinde, hatalar sınıflandırılarak , maliyetteki payı yüksek olanlar üzerinde çalışmalara ağırlık verilir. Hataların sınıflandırılması , muayene işlemlerini kolaylaştırdığı gibi zaman ve para tasarrufu da sağlar Pareto analizi 4 farklı şekilde düzenlenebilir. • Maliyet gruplarına göre • Bölümlere göre • Mamullere göre • Diğer gruplamalara göre Pareto analizinin faydaları şöyle sıralanabilir: a) Problem üstünde en önemli etkiye sahip olan faktörü belirlemek b) Problemleri listelemek ya da sebepleri tablolamak ve herbiri için oluşan hata sayısını saptamak c) Önem sırasına göre tablo oluşturmak d) Listedeki toplam hata sayısını belirlemek e) Herbir problemin gösterdiği % oranlarını hesaplamak f)Herhangi bir takım çalışmasında ortak bir karar almak ya da bir yolda birleşmek.
Pareto analizi adını 1848-1923 yılları arasında yaşamış ünlü bir İtalyan ekonomistten almıştır. Vilfredo Pareto 1906 yılında yayınladığı çalışmasında İtalyan halkının %20’sinin ülkenin toplam gelirinin %80’ini aldığını gözlemlediğini kaydetmişti.
Bu analizin işletme yönetimiyle ilgili kararların alımında kullanımı ise kalite kontrolün öncüsü Joseph Juran ve daha sonra Edward Deming tarafından gerçekleşmiştir. İşletmecilikte ilk kullanım alanları daha ziyade stok kontrol ve kalite kontrol konularında olmuştur. İlk uygulama örneklerinde bir firmanın kullandığı malzemeler çeşitlerine göre A, B, C grupları altında toplanıyordu. A grubu malzemeler cins olarak toplam malzemelerin %20’nden, B grubu malzemeler %30’undan, C grubu malzemeler ise %50’sinden oluşuyordu. Analiz sonucuna göre A grubu malzemelerin toplam malzeme harcamalarının %80’ini, B grubu malzemeler %15’ini ve C grubu malzemeler de %5’ini oluşturduğu ortaya çıkıyordu. Bu şekilde firmalar malzeme giderlerinin %80 gibi büyük bir kısmını oluşturan A grubu malzemeleri tespit edip gerek onların girdi maliyetlerini azaltma gerekse kullanımlarını daha verimli hale getirmeye odaklanabiliyorlardı. Bu basit ve oldukça etkin analiz stok kontrolde halâ pek çok işletme tarafından kullanılmaktadır.
Pareto analizi adını 1848-1923 yılları arasında yaşamış ünlü bir İtalyan ekonomistten almıştır. Vilfredo Pareto 1906 yılında yayınladığı çalışmasında İtalyan halkının %20’sinin ülkenin toplam gelirinin %80’ini aldığını gözlemlediğini kaydetmişti.
Bu analizin işletme yönetimiyle ilgili kararların alımında kullanımı ise kalite kontrolün öncüsü Joseph Juran ve daha sonra Edward Deming tarafından gerçekleşmiştir. İşletmecilikte ilk kullanım alanları daha ziyade stok kontrol ve kalite kontrol konularında olmuştur. İlk uygulama örneklerinde bir firmanın kullandığı malzemeler çeşitlerine göre A, B, C grupları altında toplanıyordu. A grubu malzemeler cins olarak toplam malzemelerin %20’nden, B grubu malzemeler %30’undan, C grubu malzemeler ise %50’sinden oluşuyordu. Analiz sonucuna göre A grubu malzemelerin toplam malzeme harcamalarının %80’ini, B grubu malzemeler %15’ini ve C grubu malzemeler de %5’ini oluşturduğu ortaya çıkıyordu. Bu şekilde firmalar malzeme giderlerinin %80 gibi büyük bir kısmını oluşturan A grubu malzemeleri tespit edip gerek onların girdi maliyetlerini azaltma gerekse kullanımlarını daha verimli hale getirmeye odaklanabiliyorlardı. Bu basit ve oldukça etkin analiz stok kontrolde halâ pek çok işletme tarafından kullanılmaktadır.
Değerli öğrenci arkadaşlarım. 2009-2010 Öğretim Yılında Üretim Yönetimi dersinde Öğr.Gör.Gürcan Duman hocamıza yardım etmekle görevlendirildim.
Derste geçen kavramları burada sizinle paylaşıyorum. Kavramlar ile ilgili araştırmalarınızı yorum kısmından paylaşabilirsiniz.
Kavramların içini doldurarak kendinize ve diğer arkadaşlarınıza katkıda bulunmanızı böylece dersin bilgi çağında yaşayan öğrencilere yaraşır bir biçimde etkileşimli bir şekilde yapılmasını umuyorum.
Comments (3)
PARETO ANALİZİ
Pareto analizi, değişik sayıdaki önemli nedenleri daha az önemde olan nedenlerden ayırmak için kullanılan bir yöntemdir.Bu analiz ilk kez XIX. Yüzyılda yaşayan bir italyan ekonomist olan Pareto tarafından uygulanmıştır. Çalışma hayatında bir çok problemle karşılaşılır. Problemlerin nedenleri genellikle pareto prensibine uygundur. Pareto prensibi; problemlerin büyük bir kısmının genellikle birbiri ile bağlantılı az sayıdaki ancak baskın (dominant) nedenden kaynaklandığını ifade eder. "80/20 kuralı" olarak da adlandırılan bu kalite aracı, "problemin %80’lik kısmını%20’lik aktivitenin neden olması ve bu önemli %20’lik payın üzerinde yoğunlaşılması" anlamına gelmektedir.
Pareto analizinde olaylar sıklık, zaman ve önem sırasına göre grafik üzerinde sıralanır. Bu şekilde oluşturulan tablonun en belirgin özelliği, sıralamayı göstermesidir. Olayların sıklık sırasına göre sıralanması, hangi sorunun daha önce ele alınması gerektiği hususunda konu üzerinde çalışanlara yardımcı olur. Yüzde onluk bir öneme ve önceliğe sahip bir probleme zamanın yüzde sekseninin ayrılması rasyonel olmayacaktır. Sorunların önem ve öncelik sırasına göre çözülmesi daha rasyonel bir davranış olup, pareto analizi bize bu imkanı verecektir. Pareto analizinde hatalar, probleme olan katkilarının derecesine göre sıralanır. Bu sıralama kümülatif frekans dağılımına göre, çubuk diyagramları seklinde olur. Bu analiz sayesinde, hatalar sınıflandırılarak , maliyetteki payı yüksek olanlar üzerinde çalışmalara ağırlık verilir. Hataların sınıflandırılması , muayene işlemlerini kolaylaştırdığı gibi zaman ve para tasarrufu da sağlar Pareto analizi 4 farklı şekilde düzenlenebilir.
• Maliyet gruplarına göre
• Bölümlere göre
• Mamullere göre
• Diğer gruplamalara göre
Pareto analizinin faydaları şöyle sıralanabilir:
a) Problem üstünde en önemli etkiye sahip olan faktörü belirlemek
b) Problemleri listelemek ya da sebepleri tablolamak ve herbiri için oluşan hata sayısını saptamak
c) Önem sırasına göre tablo oluşturmak
d) Listedeki toplam hata sayısını belirlemek
e) Herbir problemin gösterdiği % oranlarını hesaplamak
f)Herhangi bir takım çalışmasında ortak bir karar almak ya da bir yolda birleşmek.
PARETO ANALİZİ
Pareto analizi adını 1848-1923 yılları arasında yaşamış ünlü bir İtalyan ekonomistten almıştır. Vilfredo Pareto 1906 yılında yayınladığı çalışmasında İtalyan halkının %20’sinin ülkenin toplam gelirinin %80’ini aldığını gözlemlediğini kaydetmişti.
Bu analizin işletme yönetimiyle ilgili kararların alımında kullanımı ise kalite kontrolün öncüsü Joseph Juran ve daha sonra Edward Deming tarafından gerçekleşmiştir. İşletmecilikte ilk kullanım alanları daha ziyade stok kontrol ve kalite kontrol konularında olmuştur. İlk uygulama örneklerinde bir firmanın kullandığı malzemeler çeşitlerine göre A, B, C grupları altında toplanıyordu. A grubu malzemeler cins olarak toplam malzemelerin %20’nden, B grubu malzemeler %30’undan, C grubu malzemeler ise %50’sinden oluşuyordu. Analiz sonucuna göre A grubu malzemelerin toplam malzeme harcamalarının %80’ini, B grubu malzemeler %15’ini ve C grubu malzemeler de %5’ini oluşturduğu ortaya çıkıyordu. Bu şekilde firmalar malzeme giderlerinin %80 gibi büyük bir kısmını oluşturan A grubu malzemeleri tespit edip gerek onların girdi maliyetlerini azaltma gerekse kullanımlarını daha verimli hale getirmeye odaklanabiliyorlardı. Bu basit ve oldukça etkin analiz stok kontrolde halâ pek çok işletme tarafından kullanılmaktadır.
PARETO ANALİZİ
Pareto analizi adını 1848-1923 yılları arasında yaşamış ünlü bir İtalyan ekonomistten almıştır. Vilfredo Pareto 1906 yılında yayınladığı çalışmasında İtalyan halkının %20’sinin ülkenin toplam gelirinin %80’ini aldığını gözlemlediğini kaydetmişti.
Bu analizin işletme yönetimiyle ilgili kararların alımında kullanımı ise kalite kontrolün öncüsü Joseph Juran ve daha sonra Edward Deming tarafından gerçekleşmiştir. İşletmecilikte ilk kullanım alanları daha ziyade stok kontrol ve kalite kontrol konularında olmuştur. İlk uygulama örneklerinde bir firmanın kullandığı malzemeler çeşitlerine göre A, B, C grupları altında toplanıyordu. A grubu malzemeler cins olarak toplam malzemelerin %20’nden, B grubu malzemeler %30’undan, C grubu malzemeler ise %50’sinden oluşuyordu. Analiz sonucuna göre A grubu malzemelerin toplam malzeme harcamalarının %80’ini, B grubu malzemeler %15’ini ve C grubu malzemeler de %5’ini oluşturduğu ortaya çıkıyordu. Bu şekilde firmalar malzeme giderlerinin %80 gibi büyük bir kısmını oluşturan A grubu malzemeleri tespit edip gerek onların girdi maliyetlerini azaltma gerekse kullanımlarını daha verimli hale getirmeye odaklanabiliyorlardı. Bu basit ve oldukça etkin analiz stok kontrolde halâ pek çok işletme tarafından kullanılmaktadır.